Hoe ga je om met NAH: Luisteren naar je grenzen of ze uitdagen?

Hoe ga je om met NAH: Luisteren naar je grenzen of ze uitdagen?

Als je met NAH (niet-aangeboren hersenletsel) leeft, vraag je je misschien af: is het beter om jezelf rust te gunnen of juist stappen te zetten die je brein uitdagen om nieuwe paden te vormen? Het antwoord is niet voor iedereen hetzelfde. Laten we samen onderzoeken wat dit voor jouw situatie kan betekenen, met een flinke dosis medeleven en een focus op jouw eigen groei.

Jouw brein en de magie van verandering

Je brein is ongelooflijk flexibel. Het vermogen om nieuwe verbindingen te maken, ook wel neuroplasticiteit genoemd, betekent dat je zelfs na schade nog kunt leren en groeien. Bij een gezond brein gaat dit proces vaak moeiteloos, door herhaling en oefening. Maar bij NAH kan dit anders zijn. Soms werkt het stimuleren van je hersenen goed en soms heeft je brein juist rust nodig. En dat is helemaal oké – jouw situatie is uniek.

Het effect van prikkels op jouw brein

Neem bijvoorbeeld de noise-canceling koptelefoon. Dit hulpmiddel kan eerst een uitkomst lijken. Je voelt je kalmer en minder overprikkeld. Maar na verloop van tijd merk je misschien dat je gevoeliger bent geworden voor geluiden. Dit komt doordat je brein zich heeft aangepast om de ontbrekende prikkels harder op te vangen. Met als gevolg dat je prikkelverwerking nóg kwetsbaarder wordt en je sneller overbelast raakt.

Wat leer je in de meeste Nederlandse therapieën?

In Nederland krijg je vaak de boodschap om je grenzen te respecteren en de signalen van overprikkeling serieus te nemen. Dit is waardevol en kan je helpen om overbelasting te voorkomen. Maar te veel rust en vermijden van prikkels kunnen ervoor zorgen dat je wereld kleiner wordt en je steeds minder aankan. Je verdient echter een aanpak die je helpt sterker te worden, stap voor stap en met veel liefde voor jezelf.

Kun je sterker worden door je grenzen op te zoeken?

Een andere weg is om gecontroleerd je grenzen op te zoeken en je brein uit te dagen met nieuwe prikkels. Dit kan eng aanvoelen, en dat is begrijpelijk. Maar stel je voor dat je jouw brein de kans geeft om te wennen aan die prikkels en nieuwe paden aan te leggen. Het kost tijd en vraagt om zelfcompassie, vooral als je gewend bent om prikkels te vermijden en jezelf te beschermen.

Een zachte uitdaging voor jezelf: 30 dagen groeien

Wil je dit eens proberen? Met liefde en geduld voor jezelf kun je een activiteit kiezen die je nu moeilijk vindt en dit in 30 dagen langzaam opbouwen:

• Lees een paar regels of pagina’s in een boek, en merk op wat je onthoudt.
• Doe boodschappen, begin met een kort bezoek en bouw dit langzaam uit.
• Laat je noise-canceling koptelefoon wat langer af, zelfs al voelt dat spannend.
• Kijk een film met ondertiteling, ook al is het nu nog intens.

Door dit soort oefeningen aan te gaan met een milde blik op jezelf, geef je jouw brein de kans om te groeien. Voel je trots op elke kleine stap vooruit.

Begin met meten en zelfreflectie

Voordat je begint, meet wat je nu aankunt. Denk aan:

• Hoeveel regels of pagina’s kun je lezen en onthouden?
• Hoeveel items van je boodschappenlijst neem je mee zonder iets te vergeten?
• Hoeveel tijd gaat er voorbij voordat je je koptelefoon opzet als je je onrustig voelt?

Na 30 dagen meet je opnieuw op dezelfde manier. Zie je vooruitgang? En stel jezelf de vraag: als je brein dit aankan, wat kun je jezelf dan nog meer aanleren?