Toen ik mijn eerdere blog AI bij NAH: meer grip op werk en dagelijks leven schreef, deelde ik vooral mijn persoonlijke ervaring. Hoe AI mij hielp om teksten te schrijven wanneer mijn energie op was, hoe ik mijn dagen overzichtelijker kon maken en hoe ik zelfs mijn emoties beter leerde begrijpen. Dat verhaal raakte bij veel mensen een snaar, maar het riep bij mij ook nieuwe vragen op. Ben ik de enige die dit zo ervaart? Gebruiken anderen met hersenletsel ook AI om hun leven makkelijker te maken? En wat zegt de wetenschap hierover?
Met die vragen ben ik op onderzoek uitgegaan. Ik heb ervaringen verzameld uit lotgenotengroepen, blogs, fora en sociale media. Daarnaast heb ik gekeken naar wetenschappelijke artikelen die de rol van AI bij NAH en traumatisch hersenletsel (TBI) beschrijven. Dit artikel brengt die verhalen en onderzoeken samen, zodat zowel mensen met hersenletsel als zorgverleners een beeld krijgen van wat AI op dit moment kan betekenen.
AI in het dagelijks leven met NAH
Geheugen en planning
Veel mensen met NAH worstelen met geheugen en planning. Afspraak vergeten, de draad kwijt raken midden in een taak, niet meer weten wat eerst komt en wat later kan. AI kan hier een stille assistent zijn die orde schept. Zelf gebruik ik ChatGPT om mijn dag overzichtelijk in stappen op te delen, zodat ik minder snel vastloop. Ook in Nederland zien we dit terug, bijvoorbeeld tijdens webinars van de Hersenletsel Liga. Op internationale fora, zoals de Reddit-community voor TBI, delen mensen hoe ze ChatGPT gebruiken alsof het een digitale agenda is die altijd meedenkt.
Communicatie
Communicatie is een ander terrein waar AI veel betekent. Voor wie moeite heeft met spreken of schrijven door afasie of woordvindproblemen, kan een taalmodel een waardevolle steun zijn. Ik merk zelf dat ChatGPT mijn zinnen vloeiender maakt wanneer mijn taal hapert. In Nederland liet een casusonderzoek van ProNeuro zien dat mensen met chronische afasie met hulp van ChatGPT weer beter zinnen konden opbouwen. Ook internationaal gebeurt er veel: in de VS ondersteunt Constant Therapy met AI dagelijks duizenden mensen bij spraak- en taaltherapie. Andersom werkt het ook: Een brief die te ingewikkeld is laten herschrijven op mijn niveau, zodat ik het écht begrijp is in een handomdraai gemaakt.
Emoties en zelfinzicht
Emoties en zelfinzicht zijn vaak lastig na hersenletsel. AI kan helpen gevoelens te spiegelen en taal te vinden waar woorden ontbreken. Zelf gebruik ik AI om mijn emoties beter te verwoorden en mildere, steunende zinnen voor mezelf te formuleren. Op Gezondheidskunst schreef ik eerder al hoe AI kan helpen emoties in kaart te brengen. Onderzoekers van de Indiana University School of Medicine ontwikkelden zelfs een AI-app die mensen na een traumatisch hersenletsel helpt emoties te herkennen en te reguleren.
Zelf zet ik AI ook in om mij te helpen emotieregulatie oefeningen te vinden die bij mij persoonlijk passen.
Concentratie en prikkelverwerking
Concentratie en prikkelverwerking zijn een vierde terrein. AI kan complexe informatie eenvoudig uitleggen en daarmee overprikkeling verminderen. Voor mij betekent dat dat ik medische of technische informatie in kleinere stukjes kan laten hakken. Dat geeft rust. Internationaal beschreef SurvivorScience hoe AI helpt medische informatie eenvoudiger en toegankelijker te maken voor stroke survivors.
Naast deze praktische kanten speelt ook het gevoel van zelfvertrouwen en regie een rol. AI kan een sparringpartner zijn die bevestigt, aanvult of structuur geeft. Voor mij voelt ChatGPT soms als een zachte coach die mij terugbrengt naar wat ik wilde doen. The A11Y Project beschreef hoe TBI-survivors wereldwijd ChatGPT inzetten als cognitieve assistent, precies om dat gevoel van grip terug te krijgen.
Leren en re-integreren
Voor leren en re-integratie ontwikkelt Yellow Riders apps in Nederland die mensen met NAH helpen om cognitieve functies opnieuw te trainen en werkhervatting te ondersteunen. Internationaal is er NeuroAIreh@b, een methode die met AI gepersonaliseerde revalidatie-oefeningen aanbiedt.
Copilot en Gemini zijn ontzettend goed in het vinden van documenten die je eerder schreef over een bepaald onderwerp, zonder extra schermen te openen of te moeten alt-tappen. Dit zorgt er bij mij voor dat ik veel minder de weg kwijt raakt tijdens het werk dat ik doe.
Huishouden
Binnen het huishouden gebruik ik zelf vooral bij het koken AI. En dan heb ik het niet alleen over het maken van recepten die passen bij mijn leefstijl, maar ook het maken van boodschappenlijstjes, zoeken naar aanbiedingen en recepten aan mij uitleggen terwijl ik aan het koken ben.
In Nederland leren deelnemers in workshops van de Hersenletsel Liga hoe een chatbot kan helpen met huishoudelijke lijstjes of het structureren van boodschappen. Internationaal werd de digitale assistent Vigo ontwikkeld, die mensen na een beroerte thuis ondersteunt in hun dagelijkse routines.
Creativiteit en schrijven
Creatieve expressie en schrijven zijn voor veel mensen met hersenletsel lastig, maar ook daar kan AI ondersteunen. Zelf gebruik ik AI als schrijfmaatje, zodat ik toch kan bloggen of mijn gedachten kan ordenen als mijn energie te laag is. AfasieNet beschreef een cursus waarin mensen met afasie leerden AI in te zetten voor schrijven. In de VS liet Stroke Onward zien hoe AI een belangrijke rol speelde voor iemand die na een beroerte weer leerde schrijven.
Revalideren met AI
Ook beweging en revalidatie maken gebruik van AI. Onderzoekers werken aan zogenaamde “AI co-pilots”, draagbare systemen die bewegingen helpen aansturen van externe hulpmiddelen en zo de revalidatie ondersteunen. Dat laat zien dat AI steeds meer verweven raakt met fysiotherapie en revalidatietechnologie. Zelf heb ik opbouwschema's voor het wandelen gemaakt en ben ik op zoek gegaan naar het juiste moment van de dag voor mij om te wandelen.
Zorgprofessionals en AI
Tot slot zijn er ook toepassingen voor zorgprofessionals zelf. AI kan behandelaren helpen bij het maken van rapportages, het analyseren van patronen of het samenstellen van oefenmateriaal. In Nederland zien we dit terug in kleinschalige casusonderzoeken, zoals bij ProNeuro. Internationaal verschenen er uitgebreide reviews, waaronder een artikel in Life waarin tientallen onderzoeken worden samengevat over hoe AI neurorehabilitatie kan versterken.
Wetenschappelijke onderbouwing
Naast ervaringsverhalen groeit ook de wetenschappelijke literatuur. Een review in Life (2024) beschreef hoe AI kan bijdragen aan neurorehabilitatie en welke kansen en risico’s er liggen. Een artikel in Frontiers in Neurology introduceerde NeuroAIreh@b, een methode om met AI revalidatie te personaliseren. In de praktijkstudie rond de digitale assistent Vigo zagen onderzoekers hoe een AI-systeem thuis kan ondersteunen bij herstel. En in een casusonderzoek in PubMed werd aangetoond dat AI daadwerkelijk kan helpen om dagelijkse activiteiten beter uit te voeren bij mensen met hersenletsel.
Daarnaast verschenen er artikelen die specifiek ingaan op ChatGPT. In Exploring ChatGPT’s potential in the clinical stream of neurorehabilitation (2024) laten onderzoekers zien hoe een chatbot kan worden ingezet in cognitieve therapie. En in de TBI-community zijn er talloze praktijkvoorbeelden waaruit blijkt dat mensen de stap al maken, vaak zonder dat de wetenschap er al aan toegekomen is.
Conclusie
Wat begon als mijn persoonlijke zoektocht naar meer grip op mijn leven met NAH, blijkt onderdeel van een veel groter verhaal. Over de hele wereld zetten mensen AI in om hun geheugen te ondersteunen, emoties te begrijpen of hun boodschappenlijstje overzichtelijk te maken. Voor mij was AI een manier om weer wat vrijheid terug te pakken. Voor zorgverleners kan het een laagdrempelig hulpmiddel zijn dat patiënten helpt meer zelfstandigheid en kwaliteit van leven te ervaren.
AI is geen wondermiddel, maar kan wel een belangrijke aanvulling op behandeling en dagelijks functioneren zijn. Hoe meer ervaringen en onderzoek we verzamelen, hoe beter we begrijpen waar AI het verschil kan maken – en hoe we dat op een veilige en verantwoorde manier kunnen inzetten.
Heb ik AI gebruikt om dit blog te schrijven?
Voor wie het zich afvraagt: ja, ik heb AI gebruikt voor dit onderzoek. Ik heb eerst in grote lijnen de onderwerpen beschreven die ik belangrijk vond te verwerken en heb vervolgens ChatGPT's agentmodes aangezet. De prompt die ik gebruikte was:
Waar ik in deze opdracht NAH schrijf mag je ook hersenletsel en VHL en Acquired Brain Injury (ABI) – de Engelse term die internationaal wordt gebruikt. Ook Hersenbeschadiging – algemenere term die soms door zorgprofessionals en in de media wordt gebruikt en Hersenletsel en Traumatisch hersenletsel (THL/TBI) – specifiek als het hersenletsel door een ongeluk of val komt. vallen binnen de scoop van dit artikel. Kun je nu opzoeken hoe mensen met NAH AI gebruiken om zichzelf te helpen meer te kunnen dan zonder AI? Het mag over werk, gezin en het leven gaan. Zoek op fora, in blogs en bij lotgenotengroepen. Kun je ook op social media zoeken? Wil je alle manieren die je vindt onderverdelen in 10 hoofdcategorieen en dan beschrijven wat mensen zeggen dat ze doen het AI om beter te kunnen werken met NAH of beter het leven doorkomen met NAH. Wil je in het overzicht duidelijk maken wat je in Nederland vond en dat wat je verder in de wereld vond? Zoek daarna naar wetenschappelijke artikelen waarbij onderzoek is gedaan naar het beter presteren van mensen met NAH door AI te gebruiken. Schrijf vervolgens een uitgebreid artikel over de AI toepassingen die mensen zelf zeggen te doen die hun helpen voor werk of leven met NAH. Als er specifieke tools worden genoemd, benoem die dan ook. Zet bronvermeldingen in het artikel.
Na 25 minuten had ik al een fantastisch begin van een artikel, compleet met verwijzingen naar onderzoeken. Vervolgens heb ik alle onderzoeken zelf gelezen (sommige eerst laten vertalen naar het Nederlands) en beoordeeld of ik ze wel of niet wilde gebruiken. Daarna heb ik de tekst aangepast naar mijn eigen schrijfstijl en mijn persoonlijke ervaringen toegevoegd.
Alles bij elkaar heeft het me twee werkdagen gekost om dit blog te schrijven – mijn werkdagen duren maximaal vier uur per dag. Een jaar geleden was dat écht ondenkbaar geweest! Ik kan eindelijk weer de waarde geven die ik zo graag wil delen met de wereld. Fantastisch, toch?!
Hoe gebruik jij AI? Laat het ons weten en we vullen het artikel graag aan!
Bronnenlijst
Gezondheidskunst. (z.d.). AI bij NAH: meer grip op werk en dagelijks leven.
https://gezondheidskunst.nl/hoe-ai-mij-weer-grip-gaf-op-mijn-leven-met-nah/
Gezondheidskunst. (z.d.). Licht traumatisch hersenletsel (NAH) na een ongeval en herstel met AI.
https://gezondheidskunst.nl/leefstijl-en-gezondheidskennisbank/licht-traumatisch-hersenletsel-nah-na-een-ongeval/
Yellow Riders. (z.d.). Yellow Riders ontwikkelt apps voor niet-aangeboren hersenletsel.
https://lifeport.nl/yellow-riders-app-functieverlies-hersenletsel/
The A11Y Project. (2023). The power of ChatGPT as a cognitive accessibility assistive technology for Traumatic Brain Injury survivors.
https://www.a11yproject.com/posts/the-power-of-chatgpt-as-a-cognitive-accessibility-assistive-technology-for-traumatic-brain-injury-survivors/
Reddit (r/TBI). (2023). My attempt to use ChatGPT-4 as a help with TBI.
https://www.reddit.com/r/TBI/comments/166oeqb/my_attempt_to_use_chat_gpt_4_as_a_help_with/
AfasieNet. (2024). Blog Matthijs: een cursus AI voor mensen met afasie.
https://afasienet.com/nieuws-professionals/blog-matthijs-een-cursus-ai-voor-mensen-met-afasie/
Hersenletsel Liga. (2024). Hoe gebruik ik AI-chatbots na mijn hersenletsel? (Online).
https://hersenletselliga.be/activiteiten/hoe-gebruik-ik-ai-chatbots-na-mijn-hersenletsel-online/
Indiana University School of Medicine. (2018). New app designed to help survivors of traumatic brain injury recognize and regulate emotions.
https://medicine.iu.edu/news/2018/05/new-app-helps-survivors-of-traumatic-brain-injury-regulate-emotions
MDPI. (2024). Traumatic Brain Injury and Artificial Intelligence: Shaping the Future of Neurorehabilitation—A Review. Life, 15(3), 424.
https://www.mdpi.com/2075-1729/15/3/424
PMC. (2024). Exploring ChatGPT’s potential in the clinical stream of neurorehabilitation.
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC11187276/
PubMed. (2025). An exploration of the use of artificial intelligence to supplement activity performance in acquired brain injury: a single case experimental design.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/40960953/
Frontiers in Neurology. (2023). NeuroAIreh@b: an artificial intelligence-based methodology for personalized and adaptive neurorehabilitation.
https://www.frontiersin.org/journals/neurology/articles/10.3389/fneur.2023.1258323/full
PMC. (2023). Use of the Digital Assistant Vigo in the Home Environment for Stroke Recovery.
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10148207/
Constant Therapy Health. (2024). VitalCaring’s AI-driven Cognitive Care Pilot Shows Promising Results.
https://constanttherapyhealth.com/vitalcarings-ai-driven-cognitive-care-pilot-shows-promising-results/
Survivor Science. (2024). How AI Supports Stroke Recovery: Speed, Simplicity, and Independence.
https://www.survivorscience.com/ai-in-stroke-recovery-speed-simplicity-independence/
Stroke Onward. (2024). Technology as an Enabler.
https://www.strokeonward.org/technology-as-an-enabler
NR Times. (2024). Wearable AI ‘co-pilot’ has brain injury and ALS potential.
https://nrtimes.co.uk/wearable-ai-co-pilot-has-brain-injury-and-als-potential-researchers-say-therapy25/
University of Technology Sydney (UTS). (2025). AI helps stroke survivors find their voice.
https://www.uts.edu.au/news/2025/07/ai-helps-stroke-survivors-find-their-voice
